გასული წლების ტექნოლოგიური “ნიუსების” ციკლი სავსე იყო სხვადასხვა კომპანიების განცხადებებით მათ შორის MWC 2022-ის დროს. მაგრამ ევროპის ყველაზე ცნობილი მობილური ბრენდი, Nokia, ნაკლებად ადევნებდა თვალს ევროპის უდიდეს მობილურ კონფერენციას. HMD Global-მა, Nokia-ს სმარტფონების ამჟამინდელმა მწარმოებელმა, ბოლო პერიოდის მანძილზე წარმოადგინა რამდენიმე ახალი მოწყობილობა, მაგრამ ისინი ყველა ძალიან, ძალიან დაბალი ტექნიკური მონაცმების სმარტფონები გახლდათ. უკანასკნელმა ფაქტებმა აშკარად გააჩინა კითხვები. უარი თქვა თუ არა HMD-მა Nokia-ს ფლაგმანურ სმარტფონებზე.
Android Authority-თან საუბარში, ადამ ფერგიუსონმა, HMD-ის პროდუქტების მარკეტინგის ხელმძღვანელმა, ონლაინ გამოცემას განუცხადა, რომ: „800$-იანი სმარტფონების დამზადებას ჩვენთვის ამ მომენტში აზრი არ აქვს“. ეს არის პირდაპირი აღიარება HMD-ისგან, რომ ის აღარ არის დაინტერესებული ფლაგმანური სმარტფონების ბაზარზე დასაბრუნებლად. სინამდვილეში, ადამმა დაამატა, რომ HMD-ს არ სურს „ჩაერთოს მასიურ სპეციფიკურ ომში სხვა მოთამაშეებთან“ და ურჩევნია „ჩაერთოს რაღაც ძალიან განსხვავებულს“.
რატომ შეწყვიტა HMD-მა ფლაგმანების წარმოება?
სმარტფონების ბაზარზე მუშაობის პირველ წლებში HMD Global ცდილობდა მაქსიმალური გაეკეთებინა. მიაღწიეთ ყველა საფასო კატეგორიას, დაიპყროთ ფუნქციური სმარტფონების სეგმენტი, განახორციელოთ ინოვაცია მაღალ დონეზე, შეინარჩუნეთ სწრაფი განახლებები და გაფართოვდით გლობალურ ბაზრებზე. ეს ყველაფერი მცირე სტარტაპის რესურსებით და მკვდარი სახელის აღორძინების მცდელობისას, რომელიც ატარებს უამრავ ნოსტალგიას. არც თუ ისე მარტივია.
თუ გადავხედავთ HMD-ის გაყიდვებს და ბუნდოვან ფინანსურ განცხადებებს, ცხადია, რომ კომპანიამ მნიშვნელოვანი დარტყმა მიიღო 2019 წელს, რომელიც გაგრძელდა 2020 წლის პირველ ნახევარში. კომპანიას პანდემია არ დაეხმარა, მაგრამ ყველაფერი მაინც დაიწყო ნელ-ნელა. გადაზიდვები გაიზარდა, ფინანსები გახდა უფრო ჯანსაღი და HMD იყო მომგებიანი ექვსი კვარტლის განმავლობაში – ანუ 2020 წლის მესამე კვარტლის შემდეგ.
2021 წლის მეოთხე კვარტალი იყო HMD-ის ყველაზე მომგებიანი პერიდოი დღემდე და Strategy Analytics-ის მიხედვით, მან მეტი სმარტფონი (3.2 მილიონი ერთეული) გაყიდა, ვიდრე 2019 წლის მეოთხე კვარტალში (2.8 მილიონი ერთეული). სმარტფონების შემოსავალი ყოველწლიურად 41%-ით გაიზარდა, 2020 წლიდან 2021 წლამდე. კომპანიის მთელი მიწოდების ციფრი, ფუნქციური სმარტფონების ჩათვლით, ნელ-ნელა გამოჯანმრთელდა 2020 წლის მასიური ვარდნიდან.
მომგებიანობის ამ ზრდის მიღმა დგას სტრატეგიის ცვლილება, რომელსაც ბევრი ჩვენგანი აკრიტიკებდა ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში. გარედან რომ შევხედე, ჩანდა, რომ HMD-მა ძირითადად პირსახოცი მოისროლა და გასვლას აპირებდა, რაც თურმე შორს არის სიმართლისგან.
მართალია, HMD-მა შეწყვიტა მაღალი დონის ბაზრის გატარება, შეამცირა თავისი მოწყობილობების გაშვება (განსაკუთრებით ზედა საშუალო დიაპაზონის), გამოტოვა ან გადადო ზოგიერთი განახლება, ნელ-ნელა გაქრა ახალი ამბების ციკლიდან და, მთლიანობაში, ყველაფერი გავაკეთეთ, რაც ჩვენ, გეკებმა. გულშემატკივარს, რომელიც Nokia-ს დაბრუნების გამო იბრძოდა, არ სურდა ამის გაკეთება. ყველაფერი კომპრომისების სერიაში, რამაც ბევრი გულშემატკივარი იმედგაცრუებული დატოვა Nokia-მ – ისევ. მაგრამ ახლა ასევე რთულია ამ სტრატეგიის დაგმობა, იმის ცოდნა, თუ რამდენად კარგად მუშაობდა ის ბიზნესის თვალსაზრისით.
ამჟამად, HMD განცხადებით, ორიენტირებულია კარგი ფუნქციური სმარტფონების და კარგი საწყისი დონის და საშუალო დონის სმარტფონების შექმნაზე. მათ სურთ შექმნან მოწყობილობები, რომელიც ფუნქციური იქნება რამდენიმე წლის განმავლობაში, მრავალდღიანი ბატარეით, ხელმისაწვდომ ფასად. ის ასევე მიზნად ისახავს იყოს ლიდერი აშშ-ს სმარტფონების ბაზარზე 2022 წლის ბოლოსთვის (Strategy Analytics). ადამის თქმით, ამ საფუძვლის ჩაყრისას, მას იმედი აქვს, რომ „მიიღებს სტიმულს და შემდეგ გაფართოვდება ისე, რომ მხარს უჭერს ძირითად ბიზნესს“.
Nokia-ს ბრენდის აღორძინების შეფერხება უკეთესია, ვიდრე მისი სრული მეორე სიკვდილით მოკვლა, ხოლო (თითქმის) ნულიდან უფრო ჯანსაღი საფუძვლებით დაწყება უკეთესია, ვიდრე წაგებული გზის ჯიუტად გაგრძელება. კომპანიას რამდენიმე წლის განმავლობაში ასევე პრობლემად იყო ქცეული გაუმართავი განახლებისა და პროგრამული უზრუნველყოფა, ხოლო კომპანიას შეეძლო უფრო გამჭვირვალე ყოფილიყო მისი ნაკლოვანებებისა და სტრატეგიის ცვლილების შესახებ.
მაგრამ საბოლოო ჯამში, ცხადია, რომ HMD-მა ისწავლა თავისი გაკვეთილი და ახლა იცის, რა არის საჭირო იმისათვის, რომ შეინარჩუნოს თავისი ბიზნესი – მათ შორის, სერვისების რეალური კომპლექტი, რომელიც მიმართულია ბიზნესებზე, მომხმარებლების ნაცვლად.
წარადგენს თუ არა მომავალში Nokia ფლაგმანურ სმარტფონებს?
რა ელის HMD-სა და Nokia-ს? ადამის თქმით, მათ ჯერ კიდევ აქვთ „მეტი გასაკეთებელი“. თავის პიკზე, HMD იყო მე-8 უმსხვილესი სმარტფონების მწარმოებელი მსოფლიოში, ის ახლა მე-11 პოზიციაზეა. მაშინ ის ასევე იყო ყოველკვირეული საუბრის ნაწილი ყველა მობილურსა და Android ვებსაიტზე. განახლებები, რელიზები, სიახლეები, იყო საინტერესო რამ ჩვენთვის გასაშუქებლად და თქვენთვის წასაკითხად. ახლა? ონლაინ ტექ გამოცემებმაც კი არც კი ჩათვალლეს ახალი C21 და C21 Plus სტატიის ღირსად;
მომხმარებელთა მესამედ ნდობის მოპოვება მარტივი არ იქნება. მას შემდეგ რაც, კომპანია მზად იქნება კვლავ მიაღწიოს სწრაფ განვითარებას, HMD-ს მოუწევს აშკარად კონკურენტუნარიანი ბრძოლა უფრო მაღალი საშუალო დონის და ფლაგმანურ სმარტფონებთან.
ზემოთ განხილილული მაგალითების შედეგად აშკარა ხდება, რომ მრავალი წლის განმავლობაში ვიხილავთ მხოლოდ დაბალი და საშუალო დონის Nokia-ს სმარტფონები. ეს არის კომპანიის მიერ ფულის გამომუშავების სტრატეგიარა თქმა უნდა, სირცხვილი იქნება, მაგრამ თუ ეს ბიუჯეტური სმარტფონები შეიძლება შემდეგი მილიარდობით ადამიანის ინტერნეტში შემოიყვანოს, მაშინ რატომაც არა?